Ferðaþjónusta 4,6% af vergri landsframleiðslu árið 2013
Beint hlutfall ferðaþjónustu í vergri landsframleiðslu (VLF) hefur aukist úr 3,6% árið 2009 í 4,6% árið 2013. Hlutur ferðaþjónustu í VLF fór úr 56,3 milljörðum króna árið 2009 í 87,3 milljarða króna árið 2013, eða sem nemur 55% aukningu á nafnvirði. Milli áranna 2009 og 2013 hefur hlutur ferðaþjónustu af VLF vaxið nærfellt þrisvar sinnum hraðar en VLF (sem óx um 18,6%) yfir sama tímabil.
Vinnsluvirði í ferðaþjónustu hefur einnig aukist, úr 49,7 milljörðum króna árið 2009 í 76,4 milljarða króna árið 2013, sem er vöxtur upp á 54% á nafnvirði yfir sama tímabil. Vinnsluvirði í ferðaþjónustu er með sköttum að frádregnum styrkjum tekið saman sem hlutur ferðaþjónustu í vergri landsframleiðslu.
| Hlutur ferðaþjónustu í VLF á Íslandi 2009-2013 á verðlagi hvers árs | |||||
| Milljarðar króna | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 |
| Hlutur ferðaþjónustu í VLF | 56,3 | 54,1 | 61,4 | 74,8 | 87,3 |
| Hlutur ferðaþjónustu af heildarvinnsluvirði (á grunnverði) | 49,7 | 47,1 | 52,8 | 64,1 | 76,4 |
| Skattar í ferðaþjónustu að frádregnum styrkjum | 6,6 | 7,0 | 8,6 | 10,7 | 10,9 |
| Verg landsframleiðsla | 1.585,5 | 1.621,0 | 1.703,2 | 1.780,2 | 1.880,9 |
| Hlutfall ferðaþjónustu af VLF | 3,6% | 3,3% | 3,6% | 4,2% | 4,6% |
Ein af lykilbreytum í útreikningum á hlut ferðaþjónustunnar í þjóðhagsstærðum er hlutfall neyslu ferðamanna af framleiðsluvirði. Sex prósent framleiðsluvirðis komu til vegna ferðaþjónustu árið 2013, borið saman við 4,6% árið 2009. Þetta er yfir 3,9% meðaltali Evrópusambandsins, samkvæmt nýjustu niðurstöðum ferðaþjónustureikninga Evrópsku hagstofunnar (Eurostat) sem birtar voru 2013.
Hlutfall ferðaþjónustu í verslun er mismunandi eftir því um hvaða vörur og þjónustu er að ræða, nema fyrir ferðaskrifstofur og sumarhús (tilreiknaða leigu) er það 100% þar sem báðar greinar byggja að öllu leyti á neyslu ferðamanna. Hlutur ferðaþjónustu er hár fyrir gististaði og leigu á flutnings- og farartækjum, en lægri fyrir menningarþjónustu og smásölu.
Rétt er að vekja athygli á að í þessum ferðaþjónustureikningum eru einvörðungu mæld bein efnahagsleg áhrif ferðaþjónustu innanlands á þjóðhagstærðir eins og VLF. Ekki er tekið tillit til afleiddra áhrifa ferðaþjónustu innanlands, né heldur til annarra þátta sem snúa að innri eftirspurn í ferðaþjónustu (s.s. fjárfestingu og opinberrar samneyslu í ferðaþjónustu).
Þessi samantekt Hagstofu Íslands á ferðaþjónustureikningum til að reikna áhrif ferðaþjónustu á íslenskan efnahag á árunum 2009-2013 er unnin með tilliti til alþjóðlegra staðla í ferðamálatölfræði og ferðaþjónustureikningum. Hún var unnin í samvinnu við Rannsóknamiðstöð ferðamála með fjármögnun Atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytis. Meðal þess sem birt er nú eru niðurstöður úr ferðaþjónustureikningum fyrir hlut ferðaþjónustu í vinnsluvirði og í vergri landsframleiðslu (VLF).
Rétt er að taka fram að vegna breyttrar aðferðafræði eru þessar tölur ekki sambærilegar við þær sem Hagstofa Íslands birti fram til ársins 2011.
