Að uppyggingu Ásbrúar koma margir aðilar saman og er einn þeirra fasteigna- og þróunarfélagið Háskólavellir sem var stofnað í þeim tilgangi að þróa og móta framtíðarbyggð á gamla varnasvæði Keflavíkurflugvallar og koma eignum í borgaraleg not. Félagið hefur veg og vanda að svokölluðu„campus“ svæði sem vaxið hefur með ógnarhraða að undanförnu og hýsir nú um 2000 nemendur sem sækja nám ýmist á staðnum eða í Reykjavík.
Háskólavellir bjóða háskólanemum upp á húsnæði á mjög hagstæðum kjörum og talsvert undir því leiguverði sem þekkist á höfuðborgarsvæðinu. Þar að auki eru innifaldar í leiguverðinu reglulegar rútuferðir milli Reykjavíkur og Ásbrúar. Námsmenn þurfa ekki að sitja með hendur í skauti þegar ferðast er á milli því í rútunni er internetsamband. Fasteignaþróunarfélagið Klasi er um fjórðungseigandi að Háskólavöllum, en auk þess sér Klasi um allan rekstur og verkefnastjórn fyrir félagið. Klasi hafði jafnframt yfirumsjón með rammaskipulagi sem unnið var fyrir Ásbrú í nánu samstarfi við Engle Architects, Þróunarfélag Keflavíkurflugvallar, Reykjanesbæ og skipulagsráðgjafa bæjarins. Í nýju rammaskipulagi er sett fram heildstæð framtíðarsýn um þróun og nýtingu svæðisins. Segja má að með þessu hafi útlínur Ásbrúar framtíðarinnar verið dregnar upp sem um leið móta þann ramma sem núverandi uppbygging tekur mið af.
Ingvi Jónasson, framkvæmdastjóri Klasa, segir að ein helsta áhersla í því skipulagi sé að Ásbrú verði að órjúfanlegum hluta Reykjanesbæjar þar sem nýir íbúar muni skjóta rótum og taka þátt í að móta sitt eigið samfélagið.
Stærsta þróunarverkefni Íslandssögunnar
Þar sem Klasi sérhæfir sig í þróun og rekstri fasteigna segir Ingvi að legið hefði beint við að félagið kæmi inn í það metnaðarfulla starf sem átti eftir að eiga sér stað í kjölfar þess að herinn yfirgaf svæðið. „Ákveðið var að eignirnar skyldu seldar og þegar það lá fyrir myndaðist hópur sem hafði hug á því að koma að þessu verkefni og hófst þá ndirbúningsvinna. Styrkleiki Klasa í því verkefni var sérfræðiþekking á sviði fasteignareksturs og þróun stærri fasteignaverkefna og aðrir samstarfsaðilar komu með sína sérþekkingu og reynslu að borðinu. Verkefni sem lúta að samfélagsuppbyggingu sem þessari kemur ekki inn á borð fasteignaþróunarfélaga á degi hverjum hér á Íslandi og því litum við á þetta sem gríðarlega spennandi verkefni hvað varðarfasteignaumsýslu og ekki síst hvað varðar þróunarvinnu. Þetta er auðvitað eitt stærsta þróunarverkefnið á Íslandi hvernig sem litið er á það, en á stuttum tíma var mótað samfélag sem er á stærð við meðalstórt sveitarfélag. Í upphafi var sett það markmið að verkefnið hefði sem jákvæðust áhrif á samfélagið og umhverfið og reynt að draga eins og hægt er úr neikvæðum áhrifum á önnur svæði. Í því ástandi sem við búum nú við má jafnvel sjá enn fleiri tækifæri en áður í þessu verkefni, og hvernig þessi uppbygging getur stutt við sveitarfélagið, atvinnulífið og aðra íbúa á svæðinu. Það hefur verið tekið á þessu verkefni með mjög ábyrgum hætti til að tryggja það að þessi markmið nái fram að ganga og held ég að það hafi svo sýnt sig að menn hafi fyllilega áttað sig á umfangi verkefnisins og farið gætilega af stað. Til að mynda er okkur ekki heimilt að selja fasteignir okkar fyrstu fjögur ár verkefnisins, en það er tímabilið sem álitið var hvað viðkvæmast. Megin áherslan hefur verið lögð á að búa til nýja eftirspurn á svæðinu og þar kemur inn þessi mikla áhersla sem við höfum lagt á námsmannaíbúðirnar okkar,“ segir Ingvi.
Framtíðarbúsetukostur í Ásbrú
Eignasafn Háskólavalla á Ásbrú nær yfir 130 þúsund fermetra íbúðarhúsnæðis, 18 þúsund fermetra atvinnuhúsnæðis og 440 þúsund fermetra af framtíðarbyggingalandi sem hugsað er sem framtíðarsvæði til frekari þróunar. Ingvi segir að frá upphafi hafi þótt best að nýta eignirnar fyrir námsmenn. „Menn sáu að það væri ef til vill vænlegast að nýta þessar eignir sem stúdentagarða og því var í upphafi árs 2007 stofnað félagið Háskólavellir. Það félag stóð að stofnun Keilis, miðstöð vísinda, fræða og atvinnulífs og síðar var fjárfest í þessu eignasafni“ segir Ingvi. Að sögn Ingva hefur það komið flestum á óvart að sjá hversu vel íbúðirnar eru útbúnar og í hversu góðu ásigkomulagi þær eru. „Þeim íbúðum sem teknar hafa verið í notkun hefur verið breytt til samræmis við innlenda staðla, en yfirleitt voru þær í mjög góðu ástandi. Umræðan um þessar íbúðir hefur einkennst svolítið af því að þessi hús séu á einhvern hátt ekki íslensk, en staðreyndin er sú að þau eru byggð samkvæmt íslenskum stöðlum og að mörgu leyti lagt meira í þau en gengur og gerist út af kröfum fyrri eigenda. Vitaskuld kemur upp hvers konar viðhald á þessum íbúðum rétt eins og með aðrar fasteignir en við höfum lagt áherslu á mjög hátt þjónustustig hvað varðar slík mál gagnvart íbúum,“ segir Ingvi.
Háskólavellir hafa boðið íbúðirnar til leigu á mun hagstæðara leiguverði en tíðkast á Höfuðborgarsvæðinu. Einnig eru íbúðirnar stærri og rúmbetri en jafnan er um sambærilegar eignir og því fá leigutakar mikið fyrir peningana. Öll almenn þjónusta er á staðnum, leikskólar, skólar, leikvellir og útivistarsvæði. Ingvi telur eignirnar afar góðan kost fyrir fjölskyldufólk„Það sem við bjóðum er góð gæði og mun stærri íbúðir en gengur og gerist. Þetta hentar fjölskyldufólki til að mynda einstaklega vel, þó eru einstaklingsíbúðirnar engu að síður mjög stórar líka. Ekki skemmir fyrir að mikið er um að vera á Ásbrú og þjónusta sveitarfélagsins góð. Til dæmis er unglingastarf bæjarins starfrækt á svæðinu, þ.e. Fjörheimar og síðan eru Háskólavellir og Reykjanesbær í samstarfi um rekstur Tómstundatorgs, en það hýsir innileikjagarð fyrir yngstubörnin, og skautahöll,“ segir Ingvi.
Leigutökum boðinn kaupsréttur
Til að bjóða upp á framtíðarbúsetukosti á svæðinu segir Ingvi að leigutökum verði á næstunni boðinn kaupréttur á ákveðnum eignum innan Ásbrúar. Þannig segir Ingvi að fólk geti fest þar rætur og byrjað að móta samfélagið í kring um sig. „Það er stór ákvörðun að flytja sig í nýtt sveitarfélag – sumir gera það til bráðabirgða á meðan nám stendur yfir, en aðrirvilja ef til vill horfa til lengri tíma. Um leið og fólk er svo komið með varanlega búsetu fer það að horfa með öðrum hætti á umhverfi sitt, vill hafa aukin áhrif á það og taka virkari þátt í uppbyggingunni. Þess vegna höfum við hug á því að bjóða þennan kauprétt á ákveðnum eignum, en það er vitaskuld einungis kostur í boði en ekki krafa. Til lengri tíma sjáum við fyrir okkur bæði leiguíbúðir og íbúðir í einkaeigu. Það er mjög rökrétt að byrja að bjóða þeim sem þegar búa á svæðinu upp á þennan valkost. Þjónustukannanir hafa sýnt mikla ánægju með veruna á Ásbrú og því eðlilegt að við snúum okkur til þeirra fyrst. Við komum til með að bjóða hagstæð kjör og þetta er að stórum hluta fólk sem er á leiðinni út í atvinnulífið á næstunni. Það á þá kost á að byggja upp ákveðna inneign í formi leigugreiðslna. Það má því kannski segja að námsmennirnir séu að ryðja brautina og hafi tækifæri til að móta umhverfi sitt að einhverju leyti og hjálpa til við að byggja upp þetta samfélag. Nánari útfærsla mun liggja fyrir mjög fljótlega“ segir Ingvi.
Til að fólk geti séð fyrir sér framtíðarbúsetu á svæðinu segir Ingvi að stöðugt sé verið að vinnaí úrbótum og sköpun á aukinni þjónustu og atvinnutækifærum. „Við höfum í samstarfi við bæði sveitarfélagið og Þróunarfélag Keflavíkurflugvallar reynt eftir megni að sjá til þess að öll grunnþjónusta sé til staðar og hefur það tekist vonum framar. Sveitarfélagið starfrækir tvo leikskólar á svæðinu, 16 leikvellir eru dreifðir um byggðina, grunnskólaútibú, íþróttahús með fullri þjónustu, verslun, gistiheimili og glæsilegur veitingastaður svo eitthvað sé nefnt,“ segir Ingvi. Þar að auki hafa Háskólavellir unnið að þróun Tómstundatorgs Reykjanesbæjar sem inniheldur meðal annars innileikjahöll fyrir börn og hjólaskautavöll, sem Ingvi segir hafa notið mikilla vinsælda.
Tækifærin eru til staðar
Enn eru nokkrar eignir sem hugsaðar eru fyrir atvinnustarfsemi ónotaðar og segir Ingvi þær einfaldlega bíða eftir réttu tækifæri. „Þessar byggingar eru til staðar og hægt að hefja þar rekstur án þess að fjárfesta mikið í þeim. Þess vegna er þetta svæði í raun kjörumhverfi fyrir hverskonar nýsköpun. Við höfum góða tengingu við nýsköpunardeild Keilis og er því stoðkerfið allt til staðar. Nú þegar eru komin inn mörg mjög spennandi verkefni og sjáum við meðal annars fjölmörg tækifæri fyrir fyrirtæki sem bæta einhverju við þá starfsemi sem þegar er hugsuð á svæðinu , t.d. heilsuþorpið sem Þróunarfélagið vinnur nú að“ segir Ingvi.
Skýr framtíðarsýn
Halldór Eyjólfsson, þróunarstjóri Klasa segir að þar sem verkefnið er hugsað til langs tíma sé gríðarlega mikilvægt að hafa skýra framtíðarsýn um hvert menn vilji stefna. „Það var því mjög heppilegt að stærstu hagsmunaaðilarnir lögðust á eitt með að finna þessari framtíðarsýn einhvern farveg og ramma . sem er rammaskipulagið sem Klasi og Engel Architechts unnu síðasta vor. Yfirskrift rammaskipulagsins er „vistvænt þekkingarsamfélag“ sem þegar er byrjað að spretta m.a. með tilkomu háskólafélagsins Keilis. Hugmyndafræði rammaskipulagsins miðar m.a. að því að auka framboð menntunar á efstu stigunum sem getur af sér þekkingu og skapar tækifæri til nýsköpunar. Í slíku umhverfi spretta sprotaverkefni best sem aftur skapa fjölbreytta flóru nýrra atvinnutækifæra. Slík uppbygging er grundvöllur þess að fjölskyldufólk vilji setjast þar að og með fólkinu kemur mannlífið og menningin. Þetta er sú hringrás sem þróun svæðisins gengur út á og því er sú starfsemi og samfélagsuppbygging sem þegar er orðin raunin sérstaklega ánægjulegur vísir að því sem koma skal. ammaskipulagið snýr meðal annars að umbreytingu núverandi eigna sem er þegar hafin. Þar sem fyrri eigendur hugsuðu svæðið aðeins til takmarkaðs tíma var ef til vill ekki hugað eins mikið að fagurfræði og samfélagslegum þáttum en ella. Mesti munurinn er í sjálfu sér að lengra er á milli húsa og minna um gróður heldur en í flestum íbúðahverfum landsins. Við munum því nú kappkosta við að fegra svæðið með samsetningu lita, gróðursetningu og fleiru. Þó aðeins séu nú liðin tvö ár af verkefninu verður árangurinn þó sýnilegri með hverjum deginum.
